Giá trị dinh dưỡng và công dụng chữa bệnh của mồng
tơi
Rau mồng tơi khá dồi dào vitamin và khoáng chất. Nổi
bật nhất là hàm lượng sắt, canxi, vitamin A, C và các vitamin nhóm B. Đây đều
là những yếu tố vi lượng cần thiết cho cơ thể giúp nâng cao sức đề kháng cũng
như có giá trị trong một số vấn đề về sức khỏe.
Mồng tơi có tên khoa học là Basella alba L, đây là một
loại cây dây leo phổ biến ở nước ta cũng như nhiều nước trên thế giới. Do có đặc
tính phân bố sinh thái ở các vùng nhiệt đới nóng ẩm nên ta có thể bắt gặp nó ở
một số nơi như: Ấn Độ, châu Phi, Philippines và các nước Đông Nam Á khác. Bộ phận
lá và đọt thân còn non của cây mồng tơi thường được sử dụng trong bữa ăn hàng
ngày hoặc được dùng để làm thực phẩm bổ dưỡng nhằm hỗ trợ và điều trị một số bệnh
thông thường.
Những công dụng:
Rau mồng tơi khá dồi dào vitamin và khoáng chất. Nổi
bật nhất là hàm lượng sắt, canxi, vitamin A, C và các vitamin nhóm B. Đây đều
là những yếu tố vi lượng cần thiết cho cơ thể giúp nâng cao sức đề kháng cũng
như có giá trị trong một số vấn đề về sức khỏe.
Cụ thể, nó là thực phẩm có lợi cho những người thiếu
máu như: người cao tuổi, suy nhược. Đặc biệt, đối với phụ nữ mang thai thì nó
vô cùng hữu ích, vì để hình thành một cơ thể sống hoàn thiện đòi hỏi người mẹ
phải cung cấp các vi chất cần thiết để hạn chế những khuyết tật cho bé trong
quá trình thai sản. Do đó, việc sử dụng những thực phẩm giàu vi lượng là việc
làm vô cùng ý nghĩa đối với các bà mẹ. Không những vậy, rau mồng tơi còn giúp
cho quá trình sinh đẻ được diễn ra thuận lợi hơn, sản phụ sẽ đỡ đau hơn trong
quá trình co bóp tử cung, giúp hạn chế được những can thiệp ngoại khoa không
mong muốn. Đồng thời, việc dùng cho phụ nữ sau khi sinh cũng rất tốt vì nó cũng
có tác dụng giúp cho người mẹ vừa lợi sữa vừa bổ máu.
Các nhà dinh dưỡng học cũng thấy rằng, việc sử dụng
rau mồng tơi vào cơ thể sinh ra rất ít năng lượng và chất béo, nhưng ngược lại
trong nó có chứa rất nhiều những yếu tố dinh dưỡng khác. Do đó, đây là một
trong những món ăn được khuyến nghị dành cho người béo phì, cũng như những bệnh
nhân đái tháo đường, tăng huyết áp hoặc những người bị rối loạn chuyển hóa
trong cơ thể.
Ta cũng nên biết rằng, ở những đối tượng kể trên đều
cần có những chế độ ăn uống phù hợp, nếu biết tiết chế và ăn uống hợp lý thì thực
phẩm sẽ vừa là một món ăn ngon đồng thời cũng vừa là một bài thuốc hữu hiệu,
ngăn ngừa các biến chứng của bệnh cũng như chặn đứng quá trình diễn tiến bệnh
ngày càng nặng hơn.
Khi sử dụng rau mồng tơi ta dễ dàng nhận thấy một đặc
điểm nổi bật là nó chứa rất nhiều chất nhầy. Đây là một tính chất đặc biệt khiến
cho loại rau này có ý nghĩa đối với một căn bệnh mà ta thường gặp trong đời sống
hiện đại ngày nay. Đó là chứng táo bón. Đối với những người có biểu hiện đã nhiều
ngày không đi ngoài hoặc mỗi lần đi đều cảm giác khó khăn, hoặc phân ra được
nhưng khô cứng và ít, cảm giác của người mắc phải các triệu chứng này khi đó rất
khó chịu, thường xuyên có biểu hiện nặng bụng hoặc sôi bụng, có khi là đau quặn
bụng vùng dưới hoặc quanh rốn.
Việc sử dụng rau mồng tơi trong vài ngày cũng cho
người bệnh những hiệu quả khá tích cực vì chất nhầy có trong rau giúp cho hệ
tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn, nó kích thích các nhu động ruột và có tác dụng
nhuận trường tốt. Nhưng nếu đối tượng là những người đang bị các bệnh về đại
tràng cấp hoặc mạn tính thì việc sử dụng thuốc và điều trị chuyên khoa là điều
mà người bệnh không thể bỏ qua.
Một giá trị có lợi khác của chất nhầy có trong mồng
tơi là nó làm ngăn chặn quá trình hấp thu chất béo trong đường tiêu hóa, điều
này có ý nghĩa đối với những đối tượng mong muốn giảm cân hoặc những bệnh nhân
có rối loạn mỡ máu.
Tác dụng nhuận trường nói trên không những được các
nhà y học hiện đại nhắc đến và nghiên cứu, mà kể cả những người làm y học cổ
truyền xưa và nay cũng đều đề cập đến công dụng này và ứng dụng nó một cách hiệu
quả trong đời sống hàng ngày.
Theo Đông y, mồng tơi có tính hàn, không độc, có tác
dụng hoạt trung, tán nhiệt, lợi đại tiện. Khi dùng lá tươi nấu canh dùng trong
bữa ăn có thể giúp thanh nhiệt, nhuận trường. Ngoài ra, nếu lấy lá tươi giã nát
đắp ngoài da ở một số nơi sưng viêm cũng có hiệu quả, ví dụ như sưng vú, nứt
vú. Hoặc khi bị bỏng nhẹ ngoài da, phần nước sau khi giã lá mồng tơi cũng có
tác dụng làm mát da, giải độc, giúp mau lành vết bỏng. Đồng thời việc dùng rau
mồng tơi làm thực phẩm hàng ngày cũng giúp dưỡng da, trị rôm sảy, mụn nhọt hiệu
quả, giải nhiệt trong mùa nóng. Mồng tơi có tác dụng tăng cường và lưu thông
tân dịch trong cơ thể, cho nên ở những đối tượng hay bị khô nóng trong người,
tiểu gắt, phân khô cứng khi sử dụng cũng mang lại hiệu quả tốt.
Tuy nhiên, vì đặc tính gây hàn của mồng tơi mà ở một
số đối tượng không nên sử dụng hoặc cẩn thận khi dùng như người đang bị đau bụng
do lạnh, ăn uống kém tiêu, đi cầu phân lỏng hay tiêu chảy và kể cả những người
đang bị cảm lạnh cũng nên hạn chế sử dụng.
Một số cách chế biến món ăn ngon với rau mồng tơi:
Canh rau mồng tơi nấu với tôm: chỉ dùng phần lá và đọt
thân còn non của cây, sau đó rửa sạch dưới vòi nước. Dùng tôm đã lột vỏ, giã
nát rồi ướp với gia vị, sau đó cho vào với dầu ăn xào xơ rồi đổ nước vào đun
sôi. Nêm nếm gia vị sao cho vừa ăn với khẩu vị rồi cho rau mồng tơi vào đun sôi
trong thời gian ngắn rồi tắt bếp, tránh trường hợp để lửa quá lâu dẫn đến rau
quá chín sẽ mất ngon. Như vậy, bạn và gia đình đã có một món canh ngon lại bổ
dưỡng nhưng vô cùng đơn giản.
Mồng tơi xào tỏi: chọn những cây mồng tơi có nhiều
ngọn, ít lá, lá càng nhỏ thì càng ngon. Nhặt sạch rau, rửa dưới vòi nước và để
cho rau ráo nước. Dùng tỏi củ bóc vỏ, đập dập. Làm nóng chảo trên bếp cùng với
dầu ăn, rồi cho tỏi vào phi thơm, sau đó cho rau mồng tơi đã chuẩn bị vào, nêm
nếm gia vị cho phù hợp rồi xào rau tới chín mềm thì tắt bếp. Vậy là bạn đã có
thêm một món ăn ngon nữa.
Ngoài ra, còn có một số cách chế biến món ăn khác với
mồng tơi có phần kỳ công hơn như: canh rau đay mồng tơi nấu với cá rô đồng hay
cháo ếch rau mồng tơi cũng khá ngon và nhiều dinh dưỡng không kém.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét